Shillong, Nailur, 12: U Comptroller and Auditor General (CAG) of India u la pynpaw ïa ki jingeh ha ka liang ka pisa ka tyngka jong ka jylla, kynthup ïa ka jingduna pisa kaba jur bad ka jingpynlut kaba heh.
Ha ka kaiphod jong ka halor ka jingdon pisa jong ka jylla na ka bynta u snem 2023-24 ba la wanrah da u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma ha ka sngi Thohdieng, ka sngi ba khatduh jong ka Dorbar Synrai, ka la kdew ba ka jingmih khjna jong ka jylla ka la kiew biang sha ka T. 1,394.32 klur (2.63% na ka GSDP) ha u snem 2022-23, kaba duna T. 43.90 klur ha u snem 2022-23.
Ka Sorkar Jylla ka la pynlut T. 4,529.54 klur ha ka Capital Account, kaba long 21.41% na ka jingpynlut baroh ha u snem 2023-24.
Ka jingduna pisa jong ka jylla ka la kiew sha ka T. 3,152.21 klur (5.94% na ka GSDP) ha u snem 2023-24, na ka T. 2,796.15 klur (6.01% na ka GSDP) ha u snem 2022-23. Kane ka pyni ba ka jingpynlut jong ka jylla ka la palat ïa ki jingmih ki bym dei na ka ram jong ka.
Ka kaiphod ka la pynpaw ruh ïa ka jingpynlut, kaba kynthup ïa ka jingsiew ïa ka sut, ka tulop, bad ka penshon, ka long 44-56% na ka jingpynlut khajna ha u snem 2019-20 haduh 2023-24. Ka jingpynlut ka la kiew 7.86% ha kane ka khep.
Ka jingpynlut bym lah ban pynkylla, kaba kynthup ïa ki jingai jingïarap bad kiwei kiwei ki jingsiew ba dei ban siew, ka la hiar khyndiat na ka 5.94% sha ka 5.49% na ka jingpynlut khajna ha u snem 2019-20 haduh 2023-24. Hynrei ka la kiew da 7.54% na ka T. 846.39 klur ha u snem 2022-23 sha ka T. 910.23 klur ha u snem 2023-24.
Ka kaiphod jong u CAG ka la ong shuh shuh ba ka jingkiew ha ka jingpynlut bad kaba khlem lah ban pynkylla ka iehnoh ïa ka Sorkar ban kham duna ha ka jingpynkylla na ka bynta kiwei pat ki bynta kiba kongsan bad ha ka jingpynmih pisa. Ka jingpynlut lang ha u snem 2023-24 ka long T. 8,122.97 klur, kaba long 48.98% na ka jingpynlut ha ka khajna.