Shillong, Risaw, 02: Ki nonghikai Adhoc kiba don hapoh ka shatri jong ka Federation of All School Teachers of Meghalaya (FASTOM) ki la shim ïa ka rai ban pynkut noh ïa ka jingïakhih shong kyllaiñ myngngor hadien hadien ba ka Sorkar Meghalaya Democratic Alliance (MDA) ba la ïalam da ka National People’s Party (NPP) ka la shah skhor ïa ki jingdawa jong ki.
Ki nonghikai ki la shim ïa kane ka rai hadien ka jingïakynduh jong ki nongïalam ka FASTOM ïa u Myntri Rangbah ka Jylla u Conrad K Sangma ha ka sngi Balang.
U Vice President jong ka FASTOM u Babu Sanborn Jungai ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor ha ka sngi Palei u la ong ha ka jingïakynduh ïa u Myntri Rangbah ka FASTOM ka la pyni beit ïa ka jingeh jong ki nonghikai skul Adhoc kaba ki la mad da ki phew snem.
“Ngi la pyni ruh ba ki nonghikai skul Adhoc ngin nym im lada kane ka jingsiew ka long beit da ka Fixed Pay khlem ka Extra Allowances,” u la ong.
U la ïathuh ruh ba ha kaba ïadei bad ka jingdawa ban kyntiew sha ka kyrdan Deficit System/Deficit Pattern u Myntri Rangbah u la pynpaw ba kan ktah ïa ka pla tyngka namarba ka Sorkar Jylla kan hap ban bei pisa kham bun.
“Hadien ka jingïathir kaba sani, u Myntri Rangbah u la ai jingmut ban ïa pyrkhat noh da kawei ka lad ka lynti kaba lah ban weng ïa ka jingeh. Ynda la ïatai sani bha ngi la shim ïa ka rai,” la ïathuh u Bah Jungai.
“Kawei na ki rai ka long ba ki nonghikai skul Adhoc kin ïoh noh ïa ka jingsiew da ka Basic Pay katkum ka jingshakri kham slem (jong ki nonghikai skul) ha ka kam,” u la ong bad bynrap, “kaba ar pat ngin ïoh ïa ka Dearness Allowances (D.A). Ïa ka DA la rai ban ai shisien shi snem ka ban ïarap ïa ngi ki nonghikai namar ka jingkiewdor jong ki mar ki mata.”
“Kaba lai, kaba ngi la ïa mynjur lang ka long ba ngin ïoh ïa ka Central Provident Fund (CPF) kaba 8 percent na ka Basic Pay jong ki nonghikai ïa kaba ka Sorkar kan siew 8 percent katba ki nonghikai kin hap ban noh synniang nalade ha ka CPF Account jong ki nonghikai sa 8 percent,” la pyntip u Bah Jungai.
“Kaba khatduh kaba ïa pynbeit ka dei halor ka Death-cum-Retirement Gratuity (DCRG). Na ka bynta ka jingnoh synniang ngin sa ïa pynbeit bad ka tnat Pule Puthi ha ki taiew ki ban sa wan,” u la ong.
U la ïathuh ba ka Sorkar ka la pan por lai bnai ban pynkhreh ïa ka Basic Pay, ka DA, ka CPF ïa kaba yn siew noh shwa ka Christmas ka ban long kum ka jingai sngewbha Christmas.
“Na ka bynta ka tulop kaba thymmai, ka sorkar bad ka jingmynjur lang jong ki dkhot, ngi la ong ba dei ban sdang noh naduh ka 1 tarik, Ïaiong, 2026 kan kynthup ïa ki nonghikai naduh ka Pre-primary, Lower, Primary, Upper Primary, Secondary, Higher Secondary, ki nonghikai sobjek Science bad Hindi, kynthup ruh ïa ki skul Adhoc kiba ai jinghikai ha ka por mynstep bad ha ka por mynmiet,” la ïathuh shuh shuh u Bah Jungai.
“Da kane ka jingpyntreikam ïa ka jingsiew tulop ba thymmai kan kynthup ïa kumba shiphew hajar ngut ki nonghikai,” u la bynrap.
U la ïathuh ba ka CEC kaba la shong jingïalang halor ka jingmynjur ka Sorkar ïa ka jingdawa kaba watla ka long tang 70 na ka 100, kum ka Seng ka la rai ban pynkut noh ïa ka jingïakhih ha Shillong bad ha Tura.
Ka FASTOM ka la ai khublei ïa baroh ki riewshimet bad ïa ki kynhun bapher bapher kiba la wan ai mynsiem bad noh synniang da ka bor pisa bad ki tiar jingïarap sha ki nonghikai kiba pynlong ïa ka jingïakhih naduh ka 22 tarik u bnai baladep.