Shillong, Lber, 12: Ka Thma U Rangli-Juki (TUR) ka la kynnoh ba ka tnat treikam bathymmai jong ka Sorkar Meghalaya kaba la tip kum ka Meghalaya Investment Promotion Authrority ka la pynkheiñ ïa ki kyndon jong ka RTI Act 2005 da kaba pynslem bad pyrshang ban buhrieh ïa ki jingtip ba la pan da ka TUR.
Katkum ka jubab RTI, ka pyni ruh ïa ka jingthmu jong ka Sorkar ban wanrah ïa ka Aiñ kaba ïadei bad ka sengkam sengjam hapoh ka Jylla, la ong ka TUR ha u kyrwoh ba la phah da ka Convenor ka Kong Angela Rngad.
“Dei tad hadien ba la ujor sha ka State Information Commission bad hadien ka jingbishar kaba ar ba ka TUR ka la lah ban leit khmih ïa ki kot ki sla, ki dulir bad ki file kiba don ha ka ophis treikam ha u bnai Nohprah 2024. Ka TUR ka shem ba don tang lai tylli ki File ha ka ophis treikam (jong ka MIPA) bad baroh ki kot ki sla, ki dulir, ki Note-sheet bad kiwei kiba lah ban ïoh na ka ophis treikam jong ka MIPA. Ka TUR ka la thep mynta ha ka Website kaba la ai kyrteng hokmeghalaya.in khnang ba ki paidbah nongshong shnong ki lah ban peit bad pule ïa ki,” la pyntip ka TUR.
Ka la pynkyndit shi katdei ban ïohi ïa ka rukom treikam jong kane ka tnat treikam ba thymmai jong ka Sorkar Meghalaya. Ym tang ma ngi kiba pan ïa ka RTI, hynrei wat ka ophis jong ka State Information Office ruh ka la shem jingeh ban lap ïa ka jaka treikam jong ka Meghalaya Investment Promotion Authority. Nyngkong eh ha ka por ba ngi leit buh ïa ka aplikeshon RTI ngi shem ba don tang shi kynhun ki nongtrei kiba trei kum ki Consultant bad ki bym tip eiei shaphang ka kam ba ki trei bad kiba ong pynban ïa ngi ba ki hap ban ai kaiphod ïa baroh ki kam ba ki trei sha uwei u ophisar uba kyrteng u K. Hynñiewta jong ka Planning Department, la pyntip shuh shuh ka TUR.
“Kaba pynshaïong shuh shuh ka long ba kane ka tnat treikam kaba thymmai kata ka Meghalaya Investment Promotion Authority ka dei ka tnat kaba mih na ka Aiñ kaba la wanrah ha u bnai Rymphang 2024 bad la mynjur bad pynlong aiñ ïa ka ha u bnai Lber 2024. La pynlong ïa kane ka Aiñ khlem da kynjoh ktien ne pan jingmut na ki nongshong shnong bad kam shym la don hi ruh kano kano ka jingïatai nia kyndon pa kyndon ha ka ïingdorbar ThawAiñ jong ka Jylla. Kane ka Aiñ ka buh jingma ïa ka Jylla bad ka jingthmu kaba paw ha ki kyndon jong ka, ka long kaba mynsaw bad kan buh jingeh ïa ki trai shnong jong ka Jylla, kiba dei ki trai jong ka khyndew ka shyiap. Ha ka kyrteng jong ka roi ka par bad ban wanrah ïa ki kam pynroi lyngba ka jingseng kam, kane ka Aiñ ka thmu ban kurup lut ïa ka bor ban pynïaid ïa ka khyndew ka shyiap bad ka ai bor tang ïa ki katto katne ngut ki ban batai bad rai ki jaitkam aiu ban seng ne mano bei tyngka ha ka Jylla. Kumta kane kan khynñiat sharud ïa ki trai shnong na ki kam pynroi bad nang pynduh ïa ka jinglong trai halor ka khyndew ka shyiap da ki trai shnong trai muluk,” ong u kyrwoh.
“Ka dei ka jingshisha ba kumba 80% ki trai shnong ka Jylla Meghalaya kim don khyndew ne kim don shuh ka jaka ka puta kaba ki long trai bad kane ka Aiñ thymmai kan nang pynkha shuh shuh ïa ki briew ki ban im khlem khyndew, khlem jaka, khlem puta bad khlem ïing khlem sem. Kane ka Aiñ thymmai ym tang ba ka buh jingma bad pynduh bor ïa ka Land Transfer Act, hynrei ngi dei ruh ban sngewthuh ba ka long kaba ma namar lada la pyntreikam pura ïa ka, lah lehse ban pyndonkam bakla ïa ka tang da ki katto katne ngut kiba bat ïa ka bor synshar ki ban sa pyndonkam ïa ka na ka bynta ban myntoi shimet bad ban lum spah ïalade, katba ki paid nongshong shnong bad ki trai shnong kin nang duk bad kylla phetwir ha la ka jong ka Ri,” ong shuh shuh u kyrwoh.
“Ngi dei ban tip ba ka Meghalaya Investment Promotion Authority ka la treikam mynta bad ha ka rukom ka bym shai bad kaba buhrieh sopsop. Ka la sdang ban thaw ki plan bad kdew ïa ki jaka ki puta ban pyndonkam ïa ki na ka bynta ki projek kiba thymmai, khamtam ïa kito ki jaka bad ki khyndew kiba don hapoh ka nongbah Shillong. Na ki bui jong ki jingïashong komiti jong kane ka tnat treikam lah ban shem ba ka la don ka jingïakren ban pynheh ïa ka surok Bivar Road da kaba pom bad pynrit ïa ka jaka kaba don ha Wards Lake (Nan polok). Ka nongbah Shillong ka dei ka nongbah kaba rit bad kaba don tang 2 ne 3 tylli tylli ki jaka paidbah kiba kylluid bad kiba pyngngad, kumta kane ka jingthmu ban shim bad ot noh ïa ka khyndew kaba don ha Nan Polok ka dei ka jingleh ibeiñ ïa ki nongshong shnong jong ka nongbah. Sa kawei ka jingïakren bad jingai jingmut ha ki jingïalang ka long ban shim noh ïa ka ïingmane English Srevice kaba don ha Police Bazar, Khyndai Lad. Ki thmu kumne khlem da kheiñ snep ïa ka jingsngew jong kiba bun ki paidbah bad ki riewngeit, la pynpaw ka TUR.
“Kum kine ki jingthmu, ki jingai jingmut bad kiwei de kiba khlem pat paw pyrthei kiba ka Sorkar Jylla ka khohreh ban pyntreikam ïa ki projek bapher lyngba ka Meghalaya Investment Promotion Authority. Ha ka kyrteng jong ka roi ka par bad ban pynlong ïa ka Jylla ban poi sha kata ka thong ban roi haduh kumba 10 billion dollar ha ka ïoh ka kot, khlem ki kyndon ne jingteh kyndon kiba biang ban ïada ïa ka jinglong trai halor ka khyndew ka shyiap da ki trai shnong, khlem ki kyndon ban ñiewkor bad ban pynneh pynsah ïa ka mariang, ban ïada bad kyntiew ïa ki nongtrei nongbylla, ban pynrit ïa ka kharai kaba pynïakhlad hapdeng uba duk bad ba riewspah, kane ka Aiñ ka buh ïa ka Jylla bad ki nongshong shnong jong ha ka jingma kaba shyrkhei,” la kynthoh ka TUR.
“Kumta ka TUR ka pyrshah jur ïa kane ka Aiñ bad ïa ka rukom treikam kaba sopsop jong kane ka tnat treikam kaba long pyrshah ïa ka rukom synshar paidbah. Kane ka Sorkar ka pyrshang ruh ban wanrah ïa ki rukom treikam kiba thymmai kiba lah ban pyndam ïa ka tynrai jingsynshar paidbah. Kumta ngi dei ban pynkhlaiñ ïa ka synshar paidbah bad ban pynlong ïa ka Jylla Meghalaya kaba roi ryntih ha ka kamai kajih bad ka ïoh ka kot bad ngi dei ban pyndam shi syndon ïa ka jinglah shilliang ha ka ïoh ka kot hapdeng ki nongshong shnong ka Jylla,” la bynrap ka TUR.