Ki khubor hamsaïa (unconfirmed report) ne ka khubor ba shu nam ka khlieng ka tyngab ka her bad saphriang narieh na rieh ba ka sorkar MDA-II ha Meghalaya hapoh ka jingïalam jong ka party NPP ka lah ban shah pyngngeit ne shah pynkohnguh (convinced) ha ki katto katne ki heh nongtrei sorkar (bureaucrats) khamtam na ki nongpynïaid ba halor jong ka MBOSE kaba ki mut ne thmu biang ban pynkylla tdong-tdong, khlieh-khlieh ïa ka por ban pynlong ïa ka Exam Matrik ne kata ka SSLC Exam kumba ngi khot mynta.
Ha ka jingshisha, ka sorkar MDA-II lyngba ka Cabinet Meeting kaba la long mynshem snem, kata, ha ka 09-08-2024 ka ladep rai bad pynskhem ba ka Exam SSLC kan long ar (2) sien mynta u snem (2025). Ka Exam paidbah (main exam) kan long ha ka taïew ba nyngkong u bnai February 2025 bad ka Supplementary Exam pat ïa kito ki khynnah kiba phiel ha ki ar (2) subjects shaneng, yn pynlong la kumno kumno ha ki taïew ba nyngkong jong u bnai May 2025.
Ki klass X kiba pule mynta u snem 2025, ki hap ban ïaleh (appear) ïa ka SSLC main Exam mynta hi u snem 2025, ha ka taïew ba nyngkong u December 2025 bad kan kut la kumno kumno hapoh ka 19th December 2025. Katba ka Exam. Supplementary pat kan long pat ha ki bnai March 2026 eiei.
Nalorkata, naduh ka samoi (Session) 2026-27 ter ter, ki khynnah SSLC ki dei ban pas lut noh baroh ki subjects bad yn ym shah shuh ban shu pyn pass tang san (five) subjects kumba long mynta. Kumba ka long mynta, katei ka rai ladep leh bad pyntreikam pura da ka sorkar lyngba ka MBOSE, Tura bad ka la ïaid beit ïaid ryntih khlem don satia kano kano ka jingpynwit pynthut.
Kaba phylla pat ka long, ba ka hamsaïa (unconfirmed report) mynta ka la sdang ban pur rieh ba ka MBOSE ka kwah ban pynkylla biang ïa ka aïom SSLC Exam sha ki bnai January-February 2026. Hynrei, ka MBOSE kam lah satia ban shu pynkylla hi da lade namar ba ïa katei ka kam ladep rai da ka Cabinet meeting mynshem snem (2024). Lada ka MBOSE ka kwah ban pynkylla biang, kata, donkam biang ïa ka Cabinet Meeting ba kyrkieh ba kan pynkylla (amend) ne rai biang (modify) da kumwei pat. Khlem ka jingmynjur biang ka Cabinet meeting, ka MBOSE kam lah satia ban shu leh katba mon.
Ka jingkylli na ki nonghikai, ki khynnah skul bad ki kmie ki kpa jong ki khynnah skul (kiba la dep tip lypa ïa kane jingpynbna naduh mynshem snem -2024) ka long ba hato ka sorkar MDA-II kan pynkylla biang tdong-tdong khlieh khlieh ïa ka Exam SSLC mynta u snem 2025 sha u snem 2026? Hato! kam paw biej hakhmat ka pyrthei ba tang hapoh shisnem la pynkylla ar sien lai sien ïa kajuh ka rukom pynïaid Exam? Hato! kine ki nongsynshar jong ngi(Cabinet ministers) kin shah pynbiej ban pynkylla biang bunsien kumba leh shiteng khlieh u Mahamud Bin Tughlaq ha ki por mynshwa? Hato! kin shah pynshad shrieh bad shah pynngop(lobby) ha ki ktien jali -ja-um bad ka jingangnud jong ki heh nongpynïaid ophis sorkar (bureaucrats)? Lada ka sorkar ka la kylla n̈iang kohnguh ban pynkylla shiphang da kumne, shiphang da kumtai, kaba kum kata ka Sorkar ka dei ka sorkar bym don budlum (spinless govt) bad ka sorkar bym don nongrim (govt. without principles).
Hooid, ki skul bapher bapher ki la long kiba la kloi ban pynkhreh lypa (ready to prepare) lada ki pynlong Exam ha kano kano ka samoi namar ba ladep pynbna lypa naduh mynshem snem. Hynrei, kaba kham shah ktah eh dei ki khynnah skul bapli. Haba ïaleh ki hati ïap u phlang. Ka Sorkar kam lah ban shu ïapeiñ ïa ka lawei ki khynnah skul bad ka thoh ka pule puthi jong ki. Wat pynlong langknia ïa ki khynnah ba luilui ki bapli.
Katba nanghiar ka pule-puthi ha ka jylla jong ngi katta nang jur pynban ka rukom leh kulmar ha ka thoh ka pule. Lada kan long ha kane ka rukom, imat, ka lawei jong ka thoh ka pule kan long kaba kham dum shuh shuh ha ka jylla jong ngi nangne shakhmat.