Hukum ka HC ban daiñ kuna ïa ki nongñiah kali pynkheiñ aiñ bad ïa ki nongdie madan ba kyntur sha surok

Shillong, Lber, 07: Ka Ïingbishar Meghalaya High Court ha ka sngi Thohdieng ka la hukum ïa ki bor synshar district ban leh  da kaba tyngeh katkum ki kyndon jong ka aiñ ïa kino kino ki nongdie madan be-aiñ kiba kyntur pud beaiñ sha surok bad pan kaiphod ruh halor ka jingpyntreikam ïa ki polisi, ki thong, bad ki jingtyrwa ban pynlong ïa ka nongbah Shillong kaba kylluid, kaba khuid bad kaba beit ha ka synshar ka khadar.

Ha ka hukum ba la pynmih hadien ba la shong bishar ïa ka PIL halor kane ka kam, ka Bech kaba kynthup ïa u Chief Justice IP Mukerji bad u Justice W Diengdoh ka la ong, “…ngi bthah ïa ki nongshah ujor ban pyntreikam ïa ki polisi, ki thong bad ki  jingtyrwa ba la kynthup ha ka kaiphod (ban pynkhreh da u Commissioner and Secretary uba khmih ïa ka tnat Pynroi Sor).”

“Ha kum kane ka khep, kai bor synshar district ki dei ban peitngor bha hapoh ka nongbah ban ithuh, ban weng bad ban ïada na kano kano ka jingkyntur pud ba thymmai sha surok da ki nongdie madan be-aiñ bad ban leh katkum ki kyndon aiñ pyrshah ïa ki, ban ïai bteng ban daiñ kuna ïa ki nongñiah kali pynkheiñ aiñ namar ka jingleh bym suidñiew ïa ki kyndon aiñ ñiah kali bad ban pynieng ïa ki kali ha ki jaka bym dei ban pynieng kali bad ban pynthikna ba kam dei ban don ka jingpynkhapngiah ïa ka surok na ka jingkyntur jong ki nongdie madan, da kaba pynieng kali be-aiñ bad kumta ter ter,” ong ka hukum.

“Ngin sa bishar biang ïa kane ka PIL ha ka 8 tarik, Jymmang, 2025. Ha ka 6 tarik, Jymmang, 2025, u Commissioner and Secretary ka Sorkar Meghalaya ka tnat Pynroi Sor un phah ïa kawei ka kaiphod kaba pyni ba la leh ïa ka kam halor kane ka bynta,” la hukum ka Ïingbishar.

Ka kaiphod jong u Commissioner and Secretary uba khmih ïa ka tnat Pynroi Sor ka la pyntip ba ka jingsorjamin ïa ki nongdie madan ha Shillong ladep sdang.  Ka Provisional Town Vending Committee ka la pynlong lai tylli ki jingïalang ha ka 5 tarik, Nohprah, 2024, 5 tarik, Rymphang, 2025 bad 14 tarik, Rymphang, 2025.

Nalor kata, la ithuh ruh 25 tylli ki jaka ban buh ïa ki nongdie madan ha kylleng ka sor Shillong ki ban ngiam 1400 spah ngut ki nongdie madan naduh ka 7 tarik, Rymphang, 2025.

Ïa ka jingpynbna sorkar ladep ban pynmih na ka bynta ban pynkynriah ïa ki nongdie madan. Ka kaiphod ka ong ba kane ka kam ka long ban pynbeit ryntih ïa ka rukom shong die jong ki nongdie madan bad ban pynthikna ba kan don ka jingïaid beit ha ki jaka ba la buh thymmai ïa ki nongdie madan.

La thaw ïa ka State Level Committee ban weng ïa ka jingdheng kali bad ka jingïaid beit ki kali ha ki hynñiew tylli ki Zone kiba hap hapoh ka Sardar Traffic Branch, Lumdiengjri Traffic Branch, Laitumkhrah Traffic Branch, Madanriting Traffic Branch, Rynjah Traffic Branch, Mawlai Traffic Branch bad Laban Traffic Branch .

Ka Committee ka la ai jingmut ruh ïa ki jaka pynieng kali bad ki jaka bym shah ban pynieng kali. Ka la ïatreilang bad ki bor synshar shnong bad ban ïoh jingmynjur ban phiah ïa ki “parking” bad ki “no parking zones ”.

Shuh shuh ka Bench ka la ong ba ka dei ka sienjam kaba biang bha ba la shim da ki bor synshar district ban wad ïa ki jaka pynieng kali lyngba ka Shillong Parking Policy, 2025.

Ki bor synshar district ki la tyrwa ruh ban ïoh bad ban pyllait paidbah 35 tylli ki Bos ba kyrpang katkum ka juk mynta ka ban pynduna ïa ka jingïaid ki kali jong ki riewshimet ha surok ka nongbah.

La pynsdang ruh ïa ka Shared Mobility Initiative (STEMS) project ha kaba ïa ki khynnah skul lane ki kmie ki kpa la bthah ban phah ïa ki khynnah skul ban leit bad wan da ki STEM Bus na ing sha skul bad na skul sha iing.

U Additional Advocate General u la pyni ha ngi ïa ka paragraph 3 (iii) jong ka kaiphod kaba pyni ba ha u bnai Ïaiong, 2023, ka don tang kawei ka Bos na ka bynta 10 persen kiba shong kali, ha u Rymphang, 2025, ki don 29 tylli ki Bos kiba kit 100 persen ki nongshong kali kiba dei tang ki khynnah skul.

“Khlem artatien, ka jingseisoh na ka jingpyntreikam ïa kane ka polisi kan pynduna ïa ka jingdheng kali kaba jur ha ki kynta ba la sdang skul bad wai skul. Kawei pat ka sienjam jong ki bor synshar district ka long halor ka jingshimkhia ban pyntreikam ïa ki jaka pynieng kali  Ngi sngewskhem ba lada kine ki polisi, ki thong bad ki projek kin treikam, kan kynjoh sha ka thong kaba la thmu jong kane ka PIL,” la pynpaw ka Bench.