KA ARTIKEL 371

BAH D PAKYNTEIN

Ki nongrep dang step ki lah khie thiah, ban pynpoi ïa ki mar bam, sha ïew die lang, ki nongïew pat ki pynpoi ïa kine ki mar bam sha ïew duh, bad sha ki ïew shnong, bad sha ki dong, ym tang katta, ki nongdie jhur, ki leit ruh sha ki ïing briew, ban pynsuk ïa ki nongthied, khamtam ïa ki nongsor, kiba don da kiwei pat ki kam ban pyndep, ki nongbylla, ki draibar bus/taxi ruh dang step, ki mih na ïing, ban pyndep ïa la jong ka kam, ki nongsar surok, ki nongshim-nonglum, ïa ki ñuit ki ñier, ki nongshna pipe ban pynpoi um, ki nongtrei kynta sha ïing ki sem ki briew. Ki trei shitom baroh shi sngi ban pynbiang/pyndap ïa ka ïing ka sem ka jong ki. Baroh kim ju shongthait, bad bun na ki, ki shongthait tang ha ka Sngi U Trai. Khublei shibun eh ïa phi baroh, kiba lah pyndep lynter khlem kut, ïa ka kamram kaba khraw eh, ïa kaba U Blei u la bynshet ïa phi. Un kyrkhu ïa phi bad ka ïing ka sem ka jong phi. 

Namarkata, kam dei ka kamram ka jong phi ban pule ïa ka Konstitution ka Ri India, bad kiwei ki aiñ, hynrei, ka dei ka kamram jong kita ki nongmih khmat, ban pule bniah,

Oh! Ki paidbah ki long kiba stad, ki da puson bha ïa ki jingkren/jingpyni, ki tip mano ba kren ïa ka hok. Katkum ka Artikel 19, baroh ki nongshong shnong ka Ri, ki don ka hok ban kren, pyni bad ban pynsngew, bad ka shong pat ha ki paidbah ban bishar, kaei kaba shisha, bad kaei kaba bakla.

Ka Artikel 371, hapoh ka bynta ba 21 jong ka Konstitushon, ka lah don naduh 26 tarik u Kyllalyngkot, 1950. Katba ki Artikel 371 (A-J) ki mih hadien, kumba la pynkup bor ïa ka Parliament da ka Artikel 368. Kane ka ai bor kyrpang ïa ki jylla halor ka khyndew ka shyiap, ka niam ka rukom, ka riti ka dustur, ka kolshor, ban pynkiew ka ïoh ka kot, ka khaïi ka pateng, ka pule puthi, ka ïoh kam ïoh jam, ka ai bor ïa ki Lat ban shim ïa ka rai, bad ban pyntikna ba ka pisa ka Sorkar India, kan leit beit thik kumba la mang. Bad bun kiwei pat ban kyntiew ïa ki bynta/jaka ba dang sahdien hapoh ka jylla.

Don 12 tylli ki jylla kiba ïoh ïa ka bor ba kham kyrpang hapoh kine ki Artikel 371(A-J). Kita ki dei: ka Maharashtra, Gujarat, Nagaland, Assam, Manipur, Andhra Pradesh, Tellangana, Sikkim, Mizoram, Arunachal Pradesh, Goa bad Karnataka. Baroh ki jylla shatei lam mihngi, ki ioh ia ka bhah, lait noh ka jylla Meghalaya bad Tripura. Ka Artikel 371A, ka dei kaba kyrpang bha na ka bynta ka jylla Nagaland, ngin kyrmen ba kan mih noh sa ka Artikel 371K na ka bynta ka jylla jong ngi. 

Ka Assam bad Mizoram ki don ruh ki District Councils, bad haba don ka Artikel 371(A-J), ki District Councils, ki khlem duh, ha kitai ki jylla, hynrei, ki neh kumjuh, kumba la punkupbor, da ka khyrnit kaba 6 jong ka konstitution. Ai ba ki paidbah kin bishar bniah.