Shillong, Risaw, 27: U Secretary jong ka shnat Hima Nongwah Mawtamur, Sohïong Lyngdohship u Bah F. Nongrang ha ka Lah Sngi u Blei u la mih shakhmat ban pynshai ba dei ma u, uba rekod ïa ka ‘voice recording’ ha ka 22 tarik, Jylliew, 2022 da kaba kam bad kynnoh ba ka don jingïasylla ban die ïa ka jaka 2 hajar akar sha ki shipai BSF kaba kot da ki spah klur tyngka.
Ka jingsaphriang ka voice recording ha ka rynsan social media ka la pynmih ïa ki jingkylli kiba bun ïa kaba la pyrshah da ka Raid Warmawsaw bad da u Sirdar jong ka Shnat Hima Nongwah Mawtamur.
“Kum u Secretary ha ka por ba nga la rekod ïa ka jingïakren nga la don ryngkat bad u Sirdar jong ka Shnat Hima Nongwah Mawtamur u Bah Estansing Jana bad u Adviser u Bah Rastingwell Thabah, uba long ruh u Acting Lyngdoh barim ka Hima Sohïong,” la ong u Bah Nongrang ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor.
Haba ïathuh ïa ka daw ba u la leh ïa ka voice recording u Bah Nongrang u la ong, “shwa ban rekod ka la don ka jingïakren kaba la ïa ktaid haduh shikynta tam ha kaba u Sirdar u la wanrah ïa ka Notification Order ba la pynmih da KHADC ha ka 29 tarik, Ïaiong, 2022 ba la bthah ïa u Lyngdoh ka Hima Sohïong ban weng shwa ïa u Sirdar jong ka shnat Hima Nongwah Mawtamur. Ha ka jingïaphylliew jingmut, u Bah Rastingwell Thabah u la ong ba wat khuslai hadien ka 14 tarik ngan sa leh ïa kaba donkam.”
“Ka 14 tarik, Naitung, 2022 ka dei ba ka KHADC ka la bthah ïa ka Hima Sohïong ban lum ïa ka dorbar hima, hynrei la pynkynriah noh sha ka 23 tarik, Naitung, 2022. Kaba sngewsih ka long ba u Bah Ras u pyndonkam da ki khun samla ban ïaid ha ka kyrteng jong ka JAC ki Khun ki Hajar ka Hima Sohïong da ka jingthmu ban pynkhyllem ïa u Bah Shemphang Thabah kum u Lyngdoh ka Hima Sohïong. Kata ka la don lypa ka jingthmu,” la kam u Bah Nongrang.
U la ïathuh ba ka jingïakren ha ka jingïakynduh ka long ban die ïa ka jaka kaba heh 2 hajar akar sha ki shipai BSF kaba kynthup naduh Umsariang haduh ka bynta jong ka Umshru. ka Umshru ka ïatakhuh bad ka Hima Nongspung. Ha ka jingïakren nga ong, ‘ka sngewdei seh mo ban die ïa kane ka jaka haba ïa kiwei ngi pyrshah bad ngam pdiang ïa kata.”
U la ong ba um treh satia ban ïakren tang hapdeng ki lai ngut lada ym rah shwa ban ïakren hapoh ka komiti khnang ban ïashai.
“Kaba nyngkong, namarba ka shnat hima Nongwah Mawtamur kam pat shai kdar ban ong ka la long pura neem namarba ka Umsariang bad ka Umshru ka dang hap hapoh ka jingpeit jingkhmih jong ka Hima Jirang. Ka District Council ka dang pynbeit ia kane. Ha ka jingïakren ki pynbor ïa nga mar mar san klur ngin ïasam ma ngi lai ngut,” la kynnoh u Bah Nongrang bad bynrap, “kaba tam nangta ngin sa buh ha ka pla tyngka jong ka Hima, ban pynlut ïa ki jingdonkam jong ka Hima, ban siew ïa ka tulop jong ki Myntri bad ïa kiwei kiwei. Nga ong beit ba ngam treh namarba nga la thikna ba ka Hima Jirang kan sa khih.”
U la phla ruh ba u Sirdar u la ong, “kino kino kiba pyrshah ïa kane ka jingthmu ngan weng beit, wat lada dei ki Myntri ne ki dkhot ka Executive Committee ka dorbar hima. Nga sngewkhia ka mynsiem namarba ha kato ka por nga pyrkhat ba nga ruh ngan dei uwei u ban shah weng namarba nga dei uba pyrshah ïa kane ka kam khlem da mynjur ka komiti, khlem da mynjur ka hima Sohïong, khlem ka jingmynjur lang Hima Jirang, khlem ka jingmynjur lang ki khun Khasi Khara.”
“Dei na kata ka daw kaba pynlong ïa nga ban rekod ïa ka jingïakren kaba tang ar minit na ka jingïakren kaba la neh shi kynta tam,” la phla u Bah Nongrang.
“Ki jingpyrshah jong nga ki long ar tylli. Nga la ong ruh ïa ki ban ïa sngewthuh jingmut bad ka Raid Marwet, Hima Mylliem, ka Hima Nongkhlaw, ka Hima Nongspung hynrei kim pdiang ïa kata. Ki kiar noh ïa nga na ki kam ban ïakren,” la bynrap u Bah Nongrang.
Haba kylli, u la ïathuh ba hadien ka jingkiar ïa u kum u Secretary ki la mih shibun ki kynrum kynram hapoh ka Hima.
U la ïathuh hadien kine ki jingjia, um shym la ïoh jingtip shuh namarba u Sirdar u la ïatrei kam tang bad u Bah Rastingwell Thabah.
U la phla ruh shwa ban rekod u la ïoh jingtip ba ka jaka ba la thmu ban die sha ki shipai BSF ka long 700 klur tam.
“Lada ïoh ïa ka jingmynjur ki ong ïa ka 50 klur ngin ïasam hapdeng lai ngut mar san klur bad kaba tam ngin sa buh ha ka pla tyngka jong ka Hima,” la kynnoh shuh shuh u Bah Nongrang.
U Bah Nongrang u la ïathuh ba u la ujor sha ka KHADC pyrshah ïa u Bah Estansing namar ka jingtreikam marwei.
U la pynrem jur ïa u Bah Estansing da kaba kynnoh ba u la weng bad thung Myntri katba mon bad kane ka la jia ha ka Kur Mawlong ha ka shnat Hima Nongwah Mawtamur ha kaba ki don arngut ki Myntri.
