Shillong, Naitung, 30: Ka Hynñiewtrep Youth Council (HYC) bad ka Hynñiewtrep Integrated Territorial Organization (HITO) ki la kyntait mardor ban pdaing ïa ka jingkam jong u Myntri ka Sokar Jylla u Bah AL Hek uba long ruh u nongïalam ka BJP ba ka Meghalaya Residents, Safety and Security Act (MRSSA) ka dei ka aiñ kaba biang tam ban khanglad ïa ka jingwan rung jong ki briew kiba nabar shapoh ka jylla.
Ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor ha ka sngi Balang u President ka HYC u Bah Roy Kupar Synrem u la ong ba ka Council ka shem ba ka MRSSA ka dei ka aiñ ‘khlem bniat” ka bym don ïa ki kyndon ban pyrkhing ïa ka jingwan rung jong ki briew kiba nabar katba ka ILP ka dei kaba ïada ïa ka bha ka miat jong ki paidbah nongshong shnong ha ka jylla.
“Ngi la ïohi ïa ka jingkren jong u Bah A.L. Hek, u Myntri ka Sorkar Meghalaya uba ong ba ka ‘MRSSA ka dei ka aiñ kaba paka tam ban khanglad ïa ka jingwanrung jong ki briew kiba nabar’ bad ngim lah satia ban sngewthuh kumno ka MRSSA kan khanglad ne kan pyrkhing ïa ka jingrung jingmih jong ki briew shapoh ka jylla haba ha kane ka aiñ ym shym la kdew hangno hangno ruh ba yn khanglad ïa ka jingrung jingmih jong ki briew kiba nabar. Namarkata, ïa ka MRSSA kaba kumno u Bah Hek u kren?” la buh jingkylli u Bah Synrem.
“Ngi kwah ban kyrpad ïa u Bah Hek bad ïa baroh kiba kyrshan ba ka MRSSA ka lah ban khanglad ïa ka jingrung jingmih jong ki briew kiba nabar ba kin sngewbha ban pule shwa ïa ka aiñ jong u snem 2016 bad ïa ki hukum jong ka Iingbishar of Meghalaya High Court ha ka mukotduma jong ka PIL No. 13 jong u snem 2020, haba ïa kane ka aiñ la tynjuh ha kaba ïadei bad ka jingbuh ïa ki Facilitation Centres hapoh ka Sections 17 bad 18 jong ka Aiñ. Ha ka jingshisha, ka Sorkar Jylla lyngba u Chief Secretary haba la aiti ïa ka kaiphod hakhmat ka Ïingbishar ka la pynpaw ba ïa kine ki Centre la buh “tang” na ka bynta ban pynshisha ïa ki nongshong wai bad ban tip ïa ki briew kiba rung shapoh ka jylla la ki dei neem kiba la leh teng ïa ki kam runar (criminal records),” ong u Bah Synrem bad bynrap, “bad kham hadien ha ka vide Notification dated December 7, 2021, ka Sorkar Jylla ka la aiti ïa ki jingdonkam ha ki Facilitation Centre ha Umling, ha kad liengsuiñ Umroi bad Station Rel Mendipathar sha ka tnad ka Koit ka Khiah ban pyndonkam kum ki jaka peitngor Covid-19. Bad kumta ïa kine ki Centre la pyndonkam tang na ka bynta ban peit bniah ïa ki briew kiba rung shapoh ka Jylla la ki don neem kiba pang Covid-19. Katba ïa ka jinglong jong kine ki jaka treikam mynta, la tip da baroh ba hadien ba ka jingpang khlam ka la jah noh, ïa kine ki jaka la iehnoh khlem da pyndonkam shuh da ka Sorkar bad kim shym la ai jingmyntoi eiei ruh em.”
U la pynpaw ba ka MRSSA 2016 ka dei tang kawei pat ka aiñ nongshong wai, kaba treikam ïa baroh ki nongshong shnong jong ka Jylla bad kan ym long satia kum ka ‘lad’ ban khanglad ne pyrkhing ïa ka jingwan rung jong ki briew kiba nabar sha ka Jylla hynrei ka dei tang ka jingpyrshang ban ïalam bakla ïa ki trai ri trai muluk jong ka Jylla kiba la dawa la slem bha ban pyntreikam ïa ka aiñ kum ka ILP.
“Ka HYC ka kren shai ba ka MRSSA 2016 ka dei ka aiñ ‘bym don bniat’ ha ka jingbym don ki kyndon ba kyrpang ban pyrkhing ïa ka jingwan rung jong ki briew kiba nabar sha ka Jylla bad dawa na ka Sorkar Jylla bad ïa baroh ki MLA ban shim ïa ki sienjam kiba kyrkieh khnang ban pynthikna ba ka Resolution ba la mynjur da ka Ïingdorbar ha ka 19 tarik, Nohprah, 2019 dei ban pynthikna ba ka Sorkar India kan ai jingmynjur noh kham kloi,” la pynkut u Bah Synrem.
Haba pynpaw ïa kajuh ka sur, u President ka HITO u Bah Donbok Dkhar u la ong ba ka seng kam ïahap satia ïa ka jingkren jong u Bah Hek namarba ka MRSSA ka dei tang ka aiñ kaba lah ban pyndam noh da ka Iingbishar High Court ne Supreme Court ha kano kano ka por.
U la ïaiban ba ka Inner Line Permit (ILP) ka long kaba donkam eh na ka bynta ban ïada ïa ka kolshor ba kyrpang jong ka Meghalaya bad ïa ka snap paka.
Halor ka jingkam jong u Bah Hek ba ka MRSSA ka ai ïa ka bor bapura ïa ki Khlieh Nongsynshar Shnong ha la ki jong ki jong ki dorbar shnong, u Bah Dkhar u la ong ba kane ka pyni shai kdar ïa ka jingbym sngewthuh ïa ka jinglong jingman kaba lah ban ktah ïa ka jaidbynriew u Hynñiewtrep.
Ka HITO ka la kyntu ruh ïa u Bah Hek ba u dei ban da tih bniah bad ban ïamir jingmut bad ki kynhun bapher pher hashwa ban pynmih ïa ki jingpynbna paidbah. Ka seng ka sheptieng ba ki jingpynbna lamler ka lah ban ktah kylla ïa ka jylla ha ki thaiñ ba marjan, kiba lah ban pynthut ïa ki jingpyrshang ban ïada ïa ka jinglong tynrai jong ka.
Haba pynpaw ïa ki jingïapher bakongsan hapdeng ka ILP bad ka MRSSA, ka HITO ka la ong, ka ILP ka khanglad ïa ki briew kiba nabar ban rung laitluid shapoh ka jylla, ka ai jingïada shwa ban rung, hynrei ka MRSSA ka pynleit jingmut tang ha ki nongshong wai bad ka ai ïa ka jingïada ynda la rung, ym ban ïada.
Ka HITO shuh shuh ka la bynrap ba ka ILP ka dei ka aiñ jong ka ri bad kaba la pyntreikam naduh ka por ba dang shah synshar ha ki Phareng, katba ka MRSSA dei beit thik tang ha ka jylla Meghalaya.