Kut jingmut ka Sorkar Pdeng ïa ka bha ka miat jong ka thaiñ shatei lammihngi, ong u CH Vijayashankar

Shillong, Nailar 22: Ka Press Information Bureau (PIB), Shillong, ryngkat ka jingïatreilang bad ka North Eastern Hill University (NEHU) bad ka Tnad Planning, Sorkar Meghalaya, ki la pynlong ïa ka Vartalap, halor ki Skhim ba la kyrshan da ka Sorkar Pdeng ha Meghalaya, bad ka jingïalang jong ki lad pathai khubor halor ki aiñ bad ka jingbah khlieh jong ki lad pathai khubor, bad ka Artificial Intelligence, ha Raj Bhavan, Shillong ha ka sngi Thohdieng.

  U Lat ka jylla Meghalaya, C.H. Vijayashankar, u la plie ïa ka jingïalang kum u Kongsan, ryngkat ka jingdonlang ka Dr. Mazel Ampareen Lyngdoh, Myntri ka Tnad Information and Public Relations, Sorkar Meghalaya kum ka symbud Kongsan.

  Haba ai jingkren ha kane ka jingïalang, u Lat ka jylla Meghalaya, u C.H. Vijayashankar, u la ban jur ïa ka jingdonkam ban pyndonkam hok ïa ki Skhim ba la kyrshan da ka sorkar pdeng. U la ong, “Ki skhim ki dei kiba la saiñdur khnang ban ai jingmyntoi ïa ki briew, hynrei ka jingjop jong ki ka shong haduh katno la pyntreikam bha ïa ki bad haduh katno la pyntip sha ki nongshong shnong. Ka sorkar pdeng kaba mynta ka la buh jingmut kyrpang ïa ka thaiñ shateilammihngi, bad ka jylla Meghalaya ka ïoh ïa ka jingphaikhmat ha ka kam rep, horticulture bad ki jingdon jingem. Ka jingïasoh hapdeng ka Sorkar Pdeng bad ka Jylla ka long kaba kongsan, bad ki lad pathai khubor ki don ka bynta kaba kongsan ban pynthikna ba ki jingtip shaphang kine ki jingmyntoi kin poi sha ki paidbah.”

  Ha ka jingai jingkren jong ka, ka Dr. Mazel Ampareen Lyngdoh, Myntri ka Tnad Information and Public Relations, Sorkar Meghalaya ka la batai ïa ka Vartalap kum ka rynsan ïakren kaba kongsan. “Kane ka jingïalang bad ka jingïasam jingmut ka dei ka jaka kaba tei kaba dei ban ïalam sha ki jingmih kiba thikna, ha kaba ïa ki jingtip shaphang ki Skhim ba la kyrshan da ka Sorkar Pdeng la pynphriang bha lyngba ki lad pathai khubor sha ki paidbah. Nga sngewnguh ïa ka PIB kaba la pynshisha ïa ki jingshisha shwa ban ïakren. Bunsien ka jingpynpaw bakla ïa ki jingshisha ka pynmih ïa ka jingsngewthuh bakla, bad dei na kata ka daw ba ka dor jong ki jingtip kiba shisha ka long kaba kongsan bha. Ka Meghalaya ka la treikam bha ha ka koit ka khiah lyngba ka NHM bad ka PM-JAY, da kaba don palat san lak ngut ki nongïoh jingmyntoi, kumjuh ruh ha ka rep ka riang lyngba ka PM-Kisan. Hynrei, ki jingeh ki dang sah, bad ki lad pathai khubor ki don ka bynta kaba kongsan ha kaba pyndap ïa ki jingduna. Ka AI ka dei ka tiar kaba khlaiñ, hynrei lada pyndonkam bakla, ka lah ban long kaba ma. Dei ban pynïaid ïa ka da ka jingkitkhlieh.”

  Haba ai ïa ka jingkren pdiang burom, u Kripa Shankar Yadav, Additional Director General, NEZ, Guwahati, u la batai ïa ki mat treikam ba kongsan jong kane ka jingïalang. U la ong “La saiñdur ïa ka Vartalap ban wanrah lang ïa ki jingïakren halor ki skhim ba bei tyngka da ka Sorkar Pdeng bad ka jingïalang halor ka Artificial Intelligence, ryngkat bad ki jingïamir jingmut halor ka aiñ bad ka jingbahkhlieh ba ïadei bad ki lad pathai khubor, ban ai jingmut ïa ki lad pathai khubor bad ki samla pule kumjuh. Nga pynpaw ïa ka jingsngewnguh ïa ka Sorkar Jylla na ka bynta ka jingkyrshan jong ka bad pynlong ïa kane ka prokram kum ka khubor sha ka Sorkar India ba ki lad pathai khubor ki thrang ban ïashim bynta da kaba don jingmut ha kaba pynsaphriang ïa ka jingtip shaphang ki skhim bad ki jingkitkhlieh kiba ktah ïa ka jingim jong ki briew.”

  U Prof. S.K. Ka Dixit, u Registrar jong ka NEHU, u la pynpaw ïa ka jingïadei jong ka phang ha ki Aiñ bad ka jingbahkhlieh jong ki lad pathai khubor bad ka AI ha kane ka juk kaba kylla stet jong ki lad pathai khubor mynta.

  “Ka phang pdeng ka long kaba ïahap bha bad kumba ngi baroh ngi tip, ka jingtip ka dei ka bynta kaba kongsan namar ka ktah ïa ka jingim ba man ka sngi jong ngi. Ki lad pathai khubor, kiba long kum u rishot ba saw jong ka synshar paidbah ha India, ki don ka bynta kaba kongsan ha kaba pyntip sha ki paidbah shaphang ki hok jong ki bad ki kam jong ki tnad treikam bapher bapher, ha kaba kut ki noh synniang sha ka jingkiew jong ka imlang sahlang,” u la ong. 

  U la bynrap ba ïa ki aiñ jong ki lad pathai khubor jong ka ri India dei ban peit thymmai ha ka jingïadei bad ki kor ki bor kiba thymmai bad ba ki samla pule bad ki nongtrei pathai khubor ki donkam ban pyrkhat sani bha halor kine ki jingeh.

  U Richard Zongte uba dei u Director IPR, North Eastern Council u la ai ka jingbatai halor ki projek kiba dang shu dep pyntrei da ka Council.

  Ha ka jingai jingkren shaphang ki skhim ba bei tyngka da ka Sorkar Pdeng ha Meghalaya, u Vijay Kumar Mantri, Commissioner bad Secretary jong ka tnad Information and Public Relations jong ka sorkar Meghalaya, u la ai ka jingkren halor ka jingkiew kaba la ïoh ha ki bynta ba kongsan kiba don ki skhim ba la bei tyngka da ka sorkar pdeng. “La shna thymmai ïa ki skhim, la wanrah ïa ki skhim thymmai, bad ka long kaba kongsan ïa ki lad pathai khubor ban tip shaphang kine ki jingkylla. Ha Meghalaya, ka jingïatreilang hapdeng ka sorkar jylla bad ka sorkar India ka long kaba kongsan bha na ka bynta ka jingjop. Ngi la buh ïa u snem 2032 kum u mawmer ha kaba ka Meghalaya ka kot 60 snem ka jingïoh ïa ka jylla lajong, da kaba ithuh shiphew tylli ki lad ban pynkhlaiñ ïa ka jingïasoh, ka um, ka bording, ka internet, ka ïing ka sem, ka koit ka khiah, ka jingbam ba tei, bad ka jingnang jingstad.”

  U la batai bniah halor ki jingjop hapoh ki skhim kum ka PM-Kisan Samman Nidhi kaba la kot haduh 74 percent ha ka jylla, ka Ayushman Bharat, ka PMAY, ka Jal Jeevan Mission kaba la ïoh ïa ka jingkiew kaba phylla na ka bym don eiei hynriew snem mynshwa, bad ka PM Poshan kaba kynthup mynta ïa palat 7,700 tylli ki skul. “Naduh ka rep ka riang haduh ki jingtei, ka pule puthi haduh ka koit ka khiah, ka Meghalaya ka la kiew na ka ‘jylla ba don jingthrang’ sha ka ‘jylla ba khih bran bran'”, u la ong.

  U B.D.R. U Tiwari, u Commissioner bad Secretary jong u Lat ka Jylla, u la ban jur ïa ka bynta jong ka jingsynshar ha kaba pynïaid ïa ka roi ka par kaba pura. U la ong, “Ka jingpeit bniah ka la kylla na ki bynta jong ka jingpynmih mar sha ki bynta jong ka jingtei ha ka imlang sahlang bad ka jingpynbiang ïa ka ïoh kam ïoh jam. Kawei pa kawei ka bynta ka kyrshan ïa ka rep ka riang bad ka jingshngaiñ ha ka jingpynbiang ïa ka bam, bad ki prokram ba pawnam ki la plié lad ïa ka Meghalaya ban paw kum ka jylla ba hakhmat eh ha kaba pyntreikam ïa ki skhim sorkar. Ka jingïatreilang hapdeng ka Sorkar Pdeng bad ka Sorkar Jylla, ha ryngkat ki sienjam kum ka Make in India, Skill India, Startup India bad Digital India ka dang ïalam ïa ka ri sha ka jingshaniah halade ha ka Amrit Kaal.”

  Ka nongmihkhmat jong ki longkmie ka Kong Anita Nongkhlaw, President ka Seng Longkmie Madanriting, Shillong, ka la pynpaw ka jingsngewnguh halor ka jingkyrshan jong ka sorkar ïa ki kynthei bad ki khynnah. Haba ïasam ïa ka jingshem jong ka, ka la ong, “Ngi pdiang sngewbha ïa ka jingpyrkhat jong ka sorkar halor ki longïing kiba don ha ka jingduk, ka koit ka khiah, ka jingkhuid jingsuba, ka jingbam ba tei met, bad ka jingpynkupbor ïa ki kynthei. Ki jingthmu kum ka PM Poshan bad ki prokram jong ki self help group ha ki shnong ki thaw ki la wanrah ïa ka jingkylla kaba paw shai. Ka jingpynkupbor ïa ki longkmie ha ka ïoh ka kot ka dei ka kam kaba hap ban pynkhlaiñ shuh shuh lyngba ka jingtip kaba kham ïar shaphang ki skhim bad ka jingïalam lynti kaba kham bha.”

  Ïa kane ka jingïalang la pynkut da ka jingïakren halor ka Artificial Intelligence na ka bynta ka jingpynkhreh ïa ki kam digital da u Prof. Suresh Chandra Nayak, bad halor ki aiñ bad ki jingbahkhlieh kiba ïadei bad ki lad pathai khubor da u Advocate Melamshwa Allya, bud sa ka jingïakren ha kaba la don ki riewshemphang na ki lad pathai khubor ba pawkhmat, bad ki riewshemphang, ba la ïalam da u Dr. NEHU, ka kong Patricia Mukhim, ka Editor jong ka kot khubor The Shillong Times, ka kong Oineetom Ojah, ka Associate Editor jong ka North East Live, bad u Prof. H. Srikanth, na ka tnad Political Science, NEHU. 

  Ki jingïakren ki la peit bniah ïa ka jingpyndonkam ïa ka teknoloji da kaba don ka jingbahkhlieh, ka jingkitkhlieh jong ki kot khubor, bad ka bynta jong ki lad pathai khubor ha kaba pynskhem ïa ka synshar paidbah.

  Ha kane ka prokram la wan ban ïashim bynta da ki nongthoh khubor, ki samla pule, ki nongwad bniah, ki professor na ki skul bah bapher bapher bad ki heh ophisar na ka sorkar jylla bad ka North Eastern Council.