Shillong, Nailar, 04: Ka KSU South West Khasi Hills District, ka KSU Lawbah Border Area Circle bad ka KSU Mawsynram Unit ki la ïa ka jingkyrshan ba pura ïa ka rai jong ka Durbar Shnong Mawsynram ban pyrshah ïa ka jingpynlong ïa ka jinglehniam ha krem Mawjymbuin da kawei ka kynhun Niam.
“Ka KSU ka la pynpaw ïa kajuh ka jingmut bad ka ieng ha kajuh ka nongrim kumba ka shnong Mawsynram ka ieng bad ka seng ka long ruh kaba la kloi ban mih shakhmat lem bad ki nongshongshnong ka Mawsynram lada ka kam ka dawa ba ngi hap ban mih shakhmat,” ong u kyrwoh ba la soi da u President ka KSU SWKHDU u samla Forwardman Nongrem.
“Ka krem Mawjymbuin ka dei ka jaka jngoh kai pyrthei namar kata kum ka seng ngi don kajuh ka jingpyrshah ban pynkylla ïa kane ka jaka jngohkai pyrthei kum ka jaka lehniam jong kano kano ka kynhun niam. Ka seng ka maham ruh ïa kita ki kynhun niam ba kim dei ban wan thombor ne pynlong jubor ïa kum kita ki jinglehniam haba shnong Mawsynram ka pyrshah ïa kata ka jingwan lehniam. Ka jingthmu ban thombor ne pynlong jubor ïa ki jinglehniam ha katei ka jaka ka dei ka jingiuhroit ïa ka hok longtrai jongki trai jaka ha kaba ïa kane ka seng kan nym lah ban pdiang lano lano ruh ne ïano ïano ban wan leh jubor ïa ki trai khyndew ne khlem da pyrkhat ïa ka jingsngew jong kiba bun ba lang ki nongshong shnong katei ka thain,” ong u kyrwoh.
Ka krem Mawjymbuin ka dei ka jaka jngohkai pyrthei bad ka seng ka sngew ba dei ban pynneh ïa ka kum ka jaka jngohkai pyrthei . Kane ka krem ka don la ka jong ka khana pateng kumba la ngeit da ki trai shnong namar kata ka jingpynkylla ïa ka kum ka jaka lehniam kan sa wanrah pynban ïa ka jingïalam bakla halor ka khana pateng jongka naka jingshisha kaba ki trai shnong ki ngeit bad ki tip. Ka jingpynlong jaka lehniam ïa kane ka jaka khlempep kan sa pynsniewdur ruh ïa kane ka jaka kaba dei kawei ka jaka ba paw hapoh jong ka thain. Ki mawjymbuiñ ha katei ka krem kim dei kiba don bynta ha kano kano ka jingngeit (religious) ne ba shu wan dur phylla kumtei (supernatural & mythical) hynrei dei lyngba ka jingïaid ka um ha sad jong ki krem bad pynkha ïa kitei ki dur maw kiba ha ka science ki ong ki stalactites. Ka um kaba hap na ki stalactites pat ka jaw ha madan jong ka krem bad pynkha ïa ki juh ki dur maw kiba la tip kum ki stalagmites. Kumta dei ban sngewthuh ba ki stalactites bad stalagmites kim dei ki kam phylla jong kano kano ka niam hynrei dei ki kam phylla jong ka mariang hi bad ïa kine ym dei ba lap kyrpang tang ha ka Bri U Hynñiewtrep hynrei ki don ha satlak ka pyrthei baroh kawei, la ong shuh shuh u kyrwoh.
“Ka seng kan ïatreilang bad ka shong ban kan nym shah ïano ïano ban wan thombor ne leh jubo r pyrshah ïaki trai ri trai muluk ne ïa ki trai shnong ïoh kan ktah ruh ïa ka hok longtrai nangne shakhmat. Ka seng kan ïai kyrshan ruh haduh ba kut ïa ka Durbar Shnong Mawsynram halor ka nongrim kaba ka ka ieng haba ïadei bad ka krem Mawjymbuiñ,”la pynkut u kyrwoh na ka seng.