Shillong, Jymmang, 12: U Vice-President ka Ri India, Jagdeep Dhankhar ha ka sngi Baar u la ong, “ban pyndap ïa ka pla jong u briew da ki jingai sngewbha kam dei ka jingpynkupbor kaba shisha. Ka jingpynkupbor kaba shisha ka long ban ïalam lynti ïa u briew khnang ba u briew un lah ban pynkup bor ïalade. Kata ka wanrah ka jingkmen, ka wanrah ïa ka jingsngewhun, kaba ai bor ïa phi, bad kumjuh ruh ka pynlong ïa ki bahaiing ban sngewsarong ïa phi.”
Haba kren sha ki dkhot jong ki Self Help Group (SHG) na ka jylla Meghalaya kiba mihkhmat na rilum Khasi, Jaiñtia bad Garo ha New Delhi u Dhankhar u la ong, “ka bynta jong ka thaiñ Shatei Lammihngi jong ka ri jong ngi ka dei ka spah jong ngi. Ha ki snem 90, kata kumba lai phew snem mynshuwa, ka Sorkar India ka don ïa ka polisi bad kata ka polici ka dei ka “Look East’. U Myntri Rangbahduh Narendra Modi u la ai ka bynta kaba kham bniah ïa kane ka polisi – ‘Look East’ sha ka ‘Act East’ bad kata ka sienjam ka la urlong. Ka Meghalaya ngan ïathuh ïa phi, ka dei ka bneng na ka bynta ki nongjngohkai pyrthei. Ka jingaiei kaba khraw jong ka mariang.”
Da kaba pynpaw ïa ka jingkiew shaphrang hapoh ka polisi ‘Look East, Act East’, u Vice President u la ban jur ba ka Meghalaya ka don ka lad kaba khraw ha ka kam jngohkai pyrthei, ka kam tih mar poh khyndew, ka IT, bad ki kam ai jingshakri. U la ïaroh ïa ki jingjop jong ka jylla ha ka jingkiew ka ïoh ka kot bad ka jingpynkupbor ïa ki longkmie, da kaba ai burom ïa ka jingïalam kaba ïohi jngai ha baroh ar ki kyrdan jong ka sorkar pdeng bad ka jylla.
U Vice-President u la ïaroh ïa ki jingpynkylla ha ka rukom synshar bad ki jingpynroi kiba la neh da ki phew snem kiba la ïoh hapoh ka jingïalam jong u Myntri Rangbahduh ka ri Narendra Modi, da kaba ong, “Dei ka jingïalam kaba don ka jingïohi jngai kaba pynlong ïa ki ophisar ban shim ïa ki sienjam kiba dei. Ka long kaba sngewtynnad ba ha ka ri jong ngi kane ka la jia ha ki shiphew snem ba ladep bad ka la jia ha ka jylla jong phi ruh. Hapoh ka jingïalam ba ïohi jngai jong u Myntri Rangbahduh Modi, ka ri ha kine ki shiphew snem ba ladep ka la kot ïa ki mawjam kiba baroh kawei ka pyrthei ka kwah ban ïohi ha ka ïoh ka kot jong ki, ki jingdon jingem, ka teknoloji, bad ka jingkyntiew ïa ki longkmie, ka jingpynkupbor ïa ki longkmie. Ka Kolshor riewlum Jong Ngi Ka Long Ka Ba Ïar; Ka Kolshor riewlum Jong Ngi Ka Long Ka spah Jong Ngi.”
Haba ïaroh ïa ka jingkiew ha ka ïoh ka kot jong ka jylla, u Vice-President u la ong, “Ka ïoh ka kot jong ka jylla ka shong ha ka gross state domestic product, ka GSDP. Bad na ka bynta kata ka jylla Meghalaya ka la ïohi ïa ka jingkiew kaba 13%. Ka jingkiew 13% na ka snem sha ka snem ka long kaba dei ban ïaroh. Nga ai khublei ïa u Myntri Rangbah ka jylla halor ka jingkut jingmut jong u ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot jong ka jylla. Bad mynta hi, la antad ba kan long palat 66,000 klur. Ka Meghalaya ka dei ka jylla kaba heh haba phai sha ka mynsiem, hynrei lym kumta ha ka liang ka jaka kam da heh than. Hynrei ka jingheh jong ka ïoh ka kot ka long kaba bha. Phi la buh ïa ka thong kaba khraw. Bad ka thong jong phi ka long ba ka jylla ka thmu ban ïoh ïa ka ïoh ka kot kaba $10 billion shuwa u snem 2028.”
Haba phai sha ka jingdonkam jong ka jingroi kaba kynthup lang, u Vice-President u la pynpaw, “ka jylla ka don ïa ka sap kaba khraw, ka lad kaba khraw ha ka kam jngohkai pyrthei, ha ka kam tih mar poh khyndew, ha ka IT, ha ka kam ai jingshakri. Hynrei kaba kham kongsan ka long, dei ban kyntiew ïa ka bor treikam jong ki briew. Ka bor treikam jong ki briew ka dei ban long kaba laitluid. Bad ha kata ka kyrdan ruh, ka jingkiew shaphrang ka imlang sahlang, ka jingkiew ka ïoh ka kot ka long kaba ryntih haba ki longkmie ki mih shakhmat. Nga sngewkmen haduh katta katta ha kaba ïadei bad ka revolving fund bad ka jingkhein, kane ka long ka jingkiew kaba shiphew shah.”
Ha kane ka jingïalang la ïadonlang u Myntri Rangbah ka Jylla Meghalaya u Conrad Sangma bad kiwei ki kynrem ki lyndan.
