HATO, KYLLA ‘LANGKNIA KI KHYNNAH BA ÏALEH SSLC EXAM, 2024 HA KA SUBJECT SOCIAL SCIENCES?

Babu Kular Khongjirem

Ka la mih ka khubor mar syndep ka eksamin Secondary School Leaving Certificate ba bun ki khynnah kiba ialeh ia kane ka eksamin ki la shah shet pluk ha ka subject Social Sciences kaba khynthup ia ka History bad Geography mar 23 marks, ka Civics bad Economics pat mar 17 marks nalor ka 20 marks ka Internal Marks bad 4 marks pat ka Map katkum ka Blue Print ba la ai kopi da ka Meghalaya Board of School Education (MBoSE) sha baroh ki skul ha u snem 2018.

Hashwa jong u snem 2018, kata, naduh ka snem 2008, ka MBoSE ka la phiah ia ki jingkylli la ki jong ki jong ki subject ba ki khynnah ki dei ban jubab, kata, ki khynnah ki dei ban jubab beit ia ka History, Civics kiba hap ha ka Social Sciences-I bad ka Geography bad Economics kiba hap ha ka Social Sciences-II kin thoh la ka jong ka jong ka subject. Dei ha u snem 2018 ba ka MBoSE ka la pynkylla noh ba kin don noh ki jingkylli ban shu jied ki khynnah ia kiba dei (right answers) ne Multiple Choice Questions (MCQ) kiba kit shi mark (1 mark) kawei ka jingkylli bad ki Short Answer (SA) kiba kit 2 marks kawei ka jingkylli.

Kitei ki jingkylli baroh ar jait dei ban khlehlang (mixed) ia baroh saw sobjek bad ki khynnah ki dei ban jied ne jubab tang 12 tylli na kawei-pa-kawei na kitei ki jingkylli.  Hynrei ki Long Answer (LA) pat ki khynnah ki dei ban jubab beit (mandatory) la ka jong ka jong ka subject, kata, mar lai tylli na ka History bad Geography bad mar ar tylli pat na ka Civics bad Economics.  Kane ka rukom leh kan kham pynsuk ne iarap ia ki khynnah ba kin ioh jied khnang ba ki lah ban kham pass bha.

Haba phai pat sha jingkylli jong ka Social Sciences kaba mynta u snem 2024, ki jingkylli na ka Social Science-I (History bad Civics) u/ka nongset jingkylli um/kam da pynpher palat ne leh stad eh haduh katta katta lait noh katto katne. Hynrei ia ka Social Science-II (Geography bad Economics) u/ka la wanrah ka rukom set jingkylli kaba iapher bak-ly-bak na ka rukom set jingkylli kaba mynshwa (existing system). U/Ka la iaid lait ia ka nuksa jingkylli (sample questions) jong ka MBoSE ba dei ban kham bun ki jingkylli ban set na ka kot pule (Text book) jong ki khynnah bad tang khyndiat eh ki jingkylli dei ban pynpher tang ban ithuh ia ki khynnah ba proh jabieng (talented students).  Lada shu pynpher lut ia ki jingkylli, kata, ki set tang ia ki proh jabieng khlem pyrkhat shuh ia ki khynnah ba shu pdeng (average students) bad ki khynnah ba kham duna( below average students).

Ha kamra class, kin don eh 10/15 percent ki proh jabieng katba 90/80 percent ki dei ki Average bad Below Average Students. Ki dei kine kein kiba kylla ‘langknia namar kim lah ban thoh ne jubab hi na la ka jingstad lade (common sense).  Wat lada set jingkylli thik na kopi ne na kot pule jong ki ruh, bun kim lah bad bun kiba phiel.  Katno tam lei lei lada pynpher ia ki jingkylli na kiba la ai. Hynrei, kiba kham shah ktah eh ha ka Social Sciences mynta u snem 2024 ki dei ki khynnah bym leit skul (private candidates) kiba ju shaniah ia ki jingkylli barim (previous question papers) bad ki shaniah ruh ha ki Help Book kiba ki thied na iew na hat (bazar notes). Kine kin long ki ‘langknia ba shyrkhei (worst affected victims) ia ka subject Social Science mynta u snem 2024.

Nangne shakhmat, lada ka MBOSE ka kwah ban pynkylla ia ki rukom set jingkylli, ka dei ban ai jingtip (notify) sha baroh ki skul khnang ba kin tip ban hikai ia ki khynnah ha Classroom katkum kata ka Model jong ka rukom set jingkylli, ym ban shu set katba mon katba kwah.  Bun ki nonghikai ki dang hikai da ka rukom set jingkylli kaba rim (existing system) ha une u snem 2023 ba ladep namar ym pat don satia kano kano ka jingpyntip thymmai (new notification) ka ban pyniap noh (supercede) ia ka system kaba ju leh.

Lada ka MBOSE ka iai mlien ban iaid lait ia ki kyndon (guidelines/criteria) ba ka la bthah hi, kata,kan kylla long ka nongpyniap ba jarjar (silence killers) namar kin nang jur shuh shuh ka jingpep skul (drop outs) shiteng por jong ki khynnah.

Nalor ba ka Meghalaya ka la poi lypa sha trai (bottom) ha ka liang ka thoh ka pule ha ri India, nangne shakhmat kan sa kham hiar shuh shuh wat ia ka Bihar kaba dei ka Jylla kaba poi sha trai duh. Ym tang kumta, hynrei nangne shakhmat, bun ki skul ha sor bad wat ha nongkyndong ruh ki ban leit pyniasnoh (Affiliate) noh sha ka Central Board kum ka CBSE/ICSE, bad kiwei kiwei kumba pyniasnoh lem kiwei ki skul kum ka Pine Mount School, BK Bajoria, Army school nalor bun bah ki Central Schools kiba don ha ka Jylla jong ngi. Dei hangta kein ba ka lah ban ktah mationg ia ka burom ka ijot (prestige/credibility) jong ka MBoSE hakhmat ki ri India hi baroh kawei.