Shillong, Lber, 12: Ka Khasi Students Union (KSU) ka la kren da kaba shai ba kan ym pdiang daleilei ruh em ia ka aiñ Citizenship Amendment Act, 2019 da kaba ñiew ba ka dei ka aiñ Iakjakor ba la wanrah da ka Sorkar India.
Ki dkhot ka KSU ba la lamkhmat da u President samla Lambokstarwell Marngar ha ka sngi baar ki la iasnohkti lang bad ka North East Students Union (NESO) ban thang ia ka Rule jong ka Citizenship Amendment Act, 2019 hakhmat ka ophis treikam jong ka Meghalaya Board of School Education (MBoSE) ha Lower Lachaumiere, Shillong.
“Ngi thang ia ka Rule jong ka CAA, ban pynkynnmaw ia ka Sorkar India ba dalelei ngim pdiang ia ka ain Iakjakor ba ka Sorkar India ka wanrah. Kane ka dei ka buit aiu re ba ka Sorkar BJP ka thmu sha lyndet bad ka riehtngen ha ka shatri ba ka hap ban pdiang ia kita kiwei pat kiba don sha Bangladesh, sha Afghanistan, sha Pakistan ba ki shah thombor (ha ka kyrteng ka niam) hynrei nga kren da kaba shai ba ka dang jur ka jingthombor jong ki heh paid ia ngi ki trai ri trai muluk ban ia ka jingshah thombor kita. Kine ki daw kiba ka ai ka Sorkar India ki dei ki bym shongnia shong nongrim hynrei ka jingthmu jong ka Sorkar India kumba ka paw ba ka kwah ban pynmadan ia ngi ki rit paid,” ong u President ka KSU Samla Lambokstarwell Marngar ha kajingiakren bad ki lad pathai khubor.
U la ong ba ha ki sngi ban sa wan ka KSU bad ka NESO kin sa shong pyrkhat kiei ki lad ki sienjam ba kum ka seng bad ka NESO kin shim.
“Ngi dang pyrkhat ba ka Sorkar India kan ai ia kita ki ain ki ban iada ia ngi ki trai ri trai muluk ha kane ka thaiñ Shatei Lammihngi baroh kawei hynrei ka jingpynlong aiñ ia ka CAA ka dei ka jingkhot sngewbha jong ka Sorkar India ia ki briew khamtam na ka ri Bangladesh. Phi hap ban sngewthuh ba ka jylla Meghalaya ka dei kaba iajan tam bad ka ri Bangladesh bad na ka por sha ka por ka jingwanrung kyrthep bad wan rung laitlan sha kane ka jylla jong ngi bym don ki ain ki kanun,” ong u samla Marngar.
“Ngi don tang 15 lak ha ka jingbun briew, lada ki wan ki Hindu tang 10 lak na ka ri Bangladesh ka jaidbynriew ritpaid jong ngi ka la kut,” ong une u nongialam ka KSU bad bynrap, “ngan pynkynmaw ha u snem 2019 ka CAB ka la long aiñ bad ha une ujuh u snem ka Ingdorbar Thawain jong ka Jylla Meghalaya ruh ka la mynjur ia ka Resolution ban dawa ia ka Sorkar India ba kan pyntreikam ia ka Inner Line Permit (ILP) hapoh kane ka jylla hynrei kaba sngewsih ka long ba ka Sorkar India naduh u snem 2019 haduh mynta ka dang pule sah ia ka Resolution. Kane ka pynpaw shai ba ka Sorkar India ka mut ban thombor biang ia ka jinglong ba kyrpang jong ngi,’ u la ong.
“Ha ka mynnor, nga lah ban ong, ym dei ba ngi pyrshah ia ka Sorkar India, hynrei ngi hap ban kren ia ka jingshisha ia ka histori. Ka jaidbynriew Hynñiewtrep ka iasnoh bad ka ri India lyngba ki ktang suloi ba la pynap bad pynkbum jubor. Sa shisien pat, ym da ki ktang suloi, hynrei ka (Sorkar India) thombor da ki aiñ kiba khyllah khyllah pyrshah ia ka jingshong shngaiñ jong ngi ka jaidbynriew,” la kynthoh u President ka KSU.
“Katkum kane ka ain (CAA 2019), kiba rung shwa ka 31 tarik, Nohprah, 2014 kim donkam ban pan kot pan sla bad pan ia ki jingpynshisha hynrei la pdiang sngewbha beit ia ki kum ki nongshong shnong bapura hapoh ka ri India baroh kawei. Ha,oid, ka Sorkar India, ka ong ba kane ka aiñ kan ym kynthup ia ki Schedule Area lait noh ha ki Non-Schedule Area, hynrei lada ka long kumno kumno ruh hynrei ka seng ka ju iohkem ia ki briew kiba wan rung shapoh ka jylla khlem ki kot ki sla kiba biang. Ngi shem ba ki wan na ka jylla Assam,” bynrap u President ka KSU.
“Katkum ka thup kyrteng ba la pynmih ha ka National Register of Citizens (NRC) da ka Sorkar Assam ki don palat 20 lak tam ne duna ki bym don kyrteng. Kane ka pyni shai ba ha ka jylla Assam ka jur bha ka jingrung kyrthep ki mynder ri. Kane ka dei ka jingma kaba ap ym tang ia ka jylla jong ngi bad ka jylla Assam hynrei ia ka thaiñ Shatei Lammihngi baroh kawei,” u la bynrap.
“Ka NESO bad ka KSU ka la ujor sha ka Supreme Court ia ka CAA bad mynta ka dang sah pongding hapoh ka Ingbishar bad ki lad ki lynti ngin sa nang pyrkhat halor ka jingpynlong aiñ ia ka CAA kaba long pyrshah ia ngi ki trai ri trai muluk. Ngin sa shong ban pyrkhat bad ban pynsngew sha ka Sorkar Jylla ia kiei ki lad ki lynti ban tehlakam bad pyrkhing ioh lehse ki don kita ki poiwir kiba na ka jylla ki leit wad ia ka shatri ban long ki nongshong shnong bapura jong ka ri India bad kane ka jylla,” la ong u samla Marngar.
Haba kylli, u la ong, “kan ym lah ba long hynrei ka long tang kumno ban pynthame bad ban ialam bakla hynrei kan don beit ka jingktah. Lada ka ktah ia ka Assam kan ktah beit ia ka jylla jong ngi. Kut ki bar jylla kiba wan rung beain ha kane ka jylla jong ngi ki dei beit na ka jylla Assam. Peit ki nongtrei bylla kiba wan sha Meghalaya khlem ki kot ki sla. Ki Kharbangla ki rung sha Meghalaya khlem ki kot ki sla bad bunsien ki ong ba ki dei na Assam. Kine ki rung sha Assam tang ban ioh ia ki kot ki sla ba kin ioh buhai shnong hapoh kane ka jylla jong ngi. Kita ki dei ki dak mynsaw kiba ap ia ka jylla jong ngi,” u la kynthoh.
