Shillong, Jymmang, 26: U MP ba marwei ka Rajya Sabha na Meghalaya u Dr. WR Kharlukhi ha ka Lah Sngi u Blei u la kynnoh ba ka National Green Tribunal (NGT) ka la leh arsap bad ong ruh ba un sa rah ïa kane ka mat ban kren ha Parliament.
Ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor, u Dr. Kharlukhi u la kynnoh ba ka NGT kam shym la lah ban leh eiei halor ki kaiphod wat haba da ki million ngut ki briew ki la ïap ei na ka daw ka jingring mynsiem na ka tdem puipui ba la pynmih da ki kharkhana katba ka kloi pat ban leh eiei tang ha kaba ïadei bad ka jingshah pynjaboh ka mariang.
“Ngan sa rah da ka Zero Hour Notice ha Parliament. Hooid, ka NGT ruh ka pyrshah ïa ka jingtih dewïong be-aiñ ha ka jylla, ki kthong ïa ki briew jong ngi bad kane ka la ktah bha ïa ki nongtih dewïong ki barit baria. Hynrei kaba la pynkyndit ïa nga ka dei ka khubor kaba la mih ha ka lad pathai khubor “The Hindu” ba da ki million ngut ki briew ki ïap namar ka jingjaboh bad ki karkhana kiba heh, namar ka jingdon jong ki karkhana kiba heh, ki paidbah ki ïap. Hato ka NGT ka la leh aiu leh shaphang kata (haba) bun na ki nongshong shnong ha ki jaka sorbah ki la shah ktah na kane? Ngan sa rah ïa kane ha Parliament (namarba) ha ka jingïohi jong nga, kane ka dei ka kam arsap,” ong u MP ka Rajya Sabha.
“Ki briew jong ngi ki la shah ktah (shikatdei eh namar ka jingkhang tih bad shalan dewïong jong ka NGT ha u snem 2014 namar) ka jingtih dewïong ka dei ka lad kamai jong ki da ki phew phew snem hynrei kynsan kynsan la khang noh ïa ka,” u la ong bad bynrap ym tangba ka ktah ïa ka lad kamai jong ki hajar ngut ki briew hynrei ka ktah ruh ïa ka jingïoh lum khajna jong ka jylla bad ka khajna jong ki Autonomous District Council (ADC).
“Kaei kaba kham pynkyndit ïa nga ka long balei kim (NGT) leh eiei ïa kine ki karkhana kiba heh, kaba la pynpaw shai ha ka ‘The Hindu’ ba da ki million ngut ki briew ki ïap na ki jaboh jabaiñ kiba pynmih ïa ki khñiang jingpang,” u la bynrap.
Haba kylli, u Dr Kharlukhi u la ong, “Phi ïohi ïa ka jingtih dewïong thliew khnai ki ong ba ka ktah ïa ka mariang hynrei ka jingpynmih jaboh da ki karkhana kiba heh ka ktah ïa ki briew. Kumta, hato ka jingim briew kam long kaba kongsan? Nga sngewba ka jingim briew ruh ka long kaba kongsan kumjuh kumba long ka mariang hynrei ka mat kaba nga kwah ban ong ka long ba ki dei ban ban sorjamin shwa balei ka jingtih dewïong ka ktah ïa ki wah?”
Katkum ka jingong jong u, ki wah ki shah pynjaboh namar ka jingbuh pathar shane shatai ïa u dewïong bad ym dei satia na ka jingtih ïa u dewïong.
U MP u la banjur ruh ba la donkam ban don ïa ka jaka lum thup dewïong kaba biang khnang ban pynthikna ba ka um acid kaba mih na u dewïong kan ym ïohlad ban tuid sha ki wah.
“Namarkata, ngi donkam tang ban sangeh noh buh lymmun ïa u dewïong ha manla ki jaka. Ha nga kam dei ka jingtih dewïong hynrei ka dei ka jingbuh kat shaba lap ïa u dewïong, kaba ktah pat ïa ki wah. Dei ban leh ïa ka jingsorjamin khnang ban tip haduh katno ka ktah ïa ki paidbah. Nga wan na ka distrik kaba tih ïa u dewïong. Nga kren na ka bynta ki paidbah jong nga dei na kata ka daw ba nga ong balei ka NGT ka leh arsap,” u la bynrap shuh shuh.