LA DONKAM BAN WANRAH DA KI TEKNOLOJI BAN KYNSHEW ÏA KA UM, ONG U CONRAD

Shillong, Rymphang, 9: U Myntri Rangbah ka Jylla u Conrad K.Sangma u la ong ba ladei ka por ban pyndonkam noh da ka teknoloji ban kynshew ïa ka um hapoh ka jylla.

Ïa kane u la kren ha ka International Water Conclave ba la pynlong da ka Ministry of Water Resources, ka Sorkar Jylla ha ka sngi Thohdieng.

“Nga tharai ba ka long kaba donkam ïa ngi ban pyndonkam ïa ki jinglum jingtip ba ngin dup lah ban pynmih ïa ki tiar kiba lah ban ïathuh lypa khnang ba kan ïarap ha ki sngi ki ban sa wan. Ngi la ïatrei bad ka North Eastern Space Applications Center (NESAC) kaba don hapoh ka Jylla. Ki peitngor ïa ki umpohliew, ïa ki jaka pynlang um, ïa ka jingdon jong ki khlaw ki btap, ïa ki jaka rep, ïa ki jingtih marpohkhyndew. Ngin sa wanrah ïa ka Data Innovation Center ha Meghalaya. Ka jingthmu jong ka Data Information Center ka long ban lum jingtip bad lum jingkhein na ki tnat treikam kiba lah ban ai jingtip bad kiba lah ban thaw ïa ki tiar kiba lah ban ïathuh lypa,” ong u Conrad.

“Ka jingthmu jong kane ka jingïalang ka long ban wanrah lang ïa baroh, khamtam ïa ki tnat treikam hapoh ka jylla ban ïatreilang khlem phaikhmat than tang ïa ki skhim,” u la ong bad bynrap, “ha kaba ïadei bad ka mariang bad ki um ki wah, ka um kam don pud sawdong hynrei ka long pat kaba donkam ban don ïa ka Water Policy.  Kane ka policy kan ïarap ban kynshew ka umdih haduh ki jaka pynlang um bad ïa ki tyllong um.”

“Ngi don 6800 hajar tylli ki shnong ha ka jylla bad mynta ngi don ïa ka Water Committee ha manla ki shnong bad haba ka mih kano kano ka jingeh ha kaba ïadei bad ka um, ngi pynthikna ba kine ki komiti kan shimkhia kane ka kam bad ban ïatreilang bad ka Sorkar, ki District, ki ophisar ha ki Block, bad ka tnat kaba dei peit khnang ban pynthikna ba ka um kan pahuh ha ki shnong ki thaw,” u la bynrap.

Haba kren halor ka jingpyntreikam ïa ka Jal Jeevan Mission,  Conrad u la ong, “ka Meghalaya ka dei kaba ar ha ka ri bad ngi la sdang shwa tang 1%, bad ngi la kiew sha ka 0.75% ha u snem 2019. Mynta ngi la lah ban pynpoi ïa ka um haduh 70% kaba la jan kot artat 75%. Ngi khmihlynti ba ngin sa lah ban kynjoh sha ka 90% tam ha kaba pyntreikam ïa ka Jal Jeevan bad ka umkor ha ki ing ki sem shwa ban une u snem mang tyngka.”

U Myntri Rangbah u la pynsngew hakhmat ka Secretary ka Ministry of Jal Shakti ka Debashree Mukherjee halor ki ar tylli ki wah bakongsan ha nongbah Shillong, ka wah Umshyrpi bad ka Wah Umkhrah, da kaba ong ba kine kine ar tylli ki wah ki dei kiba la donkam ban pynkhuid.

U la ïathuh ba u la pynsngew la bunsien sha ka Ministry of Jal Shakti ban weng ïa ka jingeh.

“Nga la pynsngew ha u Myntri bad u la kular ban ai jingkyrshan pura. U la bthah ba ngin hap ban bishar biang ïa ka jingtyrwa ïa kaba ngi ladep ban leh bad ngi khmihlynti ba tang hapoh ar bnai ngin sa lah ban pyndep pura namarba ngi donkam ban pynim biang ïa ki wah kiba tuid arsut ha Sor Shillong bad ha kiwei kiwei ki bynta jong ka jylla,” la bynrap u Conrad.

Ka Debashree Mukherjee haba kren ha kane ka jingïalang ka la ong, “ka Meghalaya ka ladep leh ïa ka kamram. Kane ka dei ka jylla kaba nyngkong eh ha North East kaba pyrkhat ban wanrah ïa ka Water Policy. Ka Sorkar India ka lah ban ai jingkyrshan ha kaba ïadei bad kiwei pat ki kam kiba kham jwat (technical).  Ngin ai jingkyrshan ïa ki jylla bad lyngba ki kam ba ki trei ngin dup lah ban pynthikna ïa ka jingpahuh jong ka um ha ka ri.”

Ka la ïaroh ruh ïa ka Sorkar Jylla kaba la buh jingkheiñ halor ka jingdon jong ki umpohliew.

Ha kane ka sngi, la sakhi lang da u Additional Chief Secretary ka Sorkar Jylla u Dr Shakil P. Ahammed, u Commissioner Secretary ka Sorkar Jylla u Dr. Joram Beda bad kiwei kiwei.