KYNTU KA KSU ÏA KI MLA BAN KREN HA ASSEMBLY BA ÏOH BHAH PULE MBBS PHRA NGUT KI BAR JYLLA

Shillong, Nailur 20: Ka Khasi Students Union (KSU) ka la kyrpad ïa ki MLA ba kin kren eiei hapoh ka Dorbar Synrai jong ka Iingdorbar Thawaiñ ka Jylla halor ka jingïohlad jong ki 8 ngut ki bar jylla ban ïoh rung pule MBBS na ka bhah jong ka Jylla Meghalaya ha ka open category watla ki pynshisha tang da ka Provisional PRC.

“Mynshem bnai ha ka por ba la pynmih ïa ka thup ki samla pule ba ïoh bhah ban leit pule MBBS, la shem ba ha ka Open Category, ki don kumba 8 ngut ki bar jylla kiba ïoh ban rung ha kane ka Category.  Lyngba ki jingwad bniah bad ka RTI, ka seng ka la shem ba kine ki 8 ngut ki bar jylla ki khlem pynbiang ki kot ki sla ban pynshisha ba ki dei ki nong Meghalaya ba pura. Katkum ka kyndon jong ka tnad DHS, baroh ki samla pule ki dei ban ai ïa ka Permanent Resident Certificate ban pynshisha ba ki dei ki nong Meghalaya, hynrei la shem pat ba katto katne na kitei ki 8 ki khlem ai ïa ka PRC hynrei ki ai pynban da ka Provisional PRC kaba treikam tang 3 lane 6 lane 12 bnai.  Ka KSU ka sngewdei ba ka Iingdorbar Thawaiñ ka dei ban ïatai bha khnang ban lah ban khanglad ïa kine ki 8 ngut ki bar jylla bad kumjuh ban lah pynduh jait syndon ïa kum kine ki jingjia ha ki snem ban wan,” ong ka KSU ha u kyrwoh ba la phah da ka IT & Publicity Cell sha ki lad pathai khubor.

Ka KSU ka la ïaroh ïa u MLA jong ka Nongpoh Constituency uba la rah hakhmat ïa ka mat ILP ban ïoh jingshai na ka Sorkar.

“Ban pynkynmaw ka mat ILP lane Bengal Eastern Frontier Regulation 1873 ka dei ka mat dawa kaba la rim bha bad kaba dang im bad khluit haduh mynta. Hashwa ban ïoh ïa ka jylla, ka United-Khasi Jaiñtia Hills District Council ka don ïa kane ka kyndon aiñ ILP bad wat naduh ki por ba synshar ki phareng ka Bri U Hynniewtrep ka don ïa ka ILP hynrei naduh ba ïoh ïa ka jylla riewlum, ka ILP ka jah kum kawei na ki aiñ kane ka jylla thymmai. Ka KSU ka kyntu ïa baroh 60 ngut ki nongmihkhmat ba ki dei ban ïatai sani shuh shuh kumno ban pynurlong ïa ka jingdawa ILP ki paidbah bad kumno ban pynbor ïa ka sorkar pdeng ban ai noh mardor ïa ka ILP sha ka Meghalaya bad ym ban shu pynsahteng da kaba ai daw ba dang bishar. Haba ïa ka Manipur lah ban ai da kaba suk balei pat ka eh ban ai ILP ïa ka Meghalaya,” la ong ka Seng.

Ka seng ka kyntu ruh ïa baroh 35 ngut ki MLA Khasi ba ki dei ban ïa kren ruh ïa mat ban ïoh rung ka ktien Khasi ha ka 8th Schedule. Ka Iingdorbar Thawaiñ bad ki paidbah ki dei ban ïoh jingshai ba balei tad haduh mynta khlem pat lah ban pynurlong ïa kane ka jingangnud.

Haba pynsngew halor ka jingjyllei jong u drok, ka seng ka la ong, “ka seng ka kyntu jur ïa baroh 60 ngut ki MLA ba ki dei ban ïa tai sani bha halor kane ka mat bad wad lad kumno ban teh lakam ïa ka jingrung kyrthep u drok ha ka jylla bad kumjuh ruh ban thaw aiñ kiba pyrkhing bad ba khlaiñ bor ban pynshitom ïa ki nongkhaïi drok khnang ban lah kum shi bynta ban khanglad ïa ka jingkhaïi bad dih drok ha jylla. Lada ki nongmihkhmat ki khein sting ka mut kan ym slem shuh bad ka jylla Meghalaya kan long kum ka Phillipines, Colombia, Mexico bad kiwei ki thaiñ kiba la shah lynshop ha ki kam sniew lyngba u drok.”

“Ka jingpyrshang khah khah ka North East Frontier Railways ban wanrah ïa ka lynti rel ha Ri Khasi ka la pynbitar ïa uba bun balang.  Lyngba ka rel, la sngewthuh shai ba ki bar jylla ki mynder ri kin ïoh rung suk ban buhai shnong hapoh jylla. Ka KSU ka sngewdei ba ka iing ka dei ban ïatai halor kane ka mat bad ba dei ban khanglad beit ïa ka lynti rel ban wan shane tad haduh ynda la ïoh ïa ka aiñ ILP ha jylla, ha kata ka por yn sa ïa pynbeit pat halor ka jingwanrah ïa ka rel sha Ri Khasi,” la pynpaw ka KSU.
Halor ka jingeh ki paidbah kiba sah ha khappud, ka KSU ka la ong, “ki paid Khasi na ka por sha ka por ki shah thombor bad shah pynïap ha ki thaiñ khappud ha ki bor sorkar Assam bad kiwei kiwei ki kynhun.  Naduh ka jingshah siat ïap ki 4 ngut ki Khasi ha Langpih, ka jingshah pynïap dusmon u Bah Tyngshaiñ Mukhim ha Block II, ka jingshah siat ïap haduh 5 ngut ki Khasi ha Mukroh bad ki jingshah pyndik ba dang shen ha Khanduli bad Lapangap. Lada ki 60 ngut ki MLA kim ïatai ïa ka mat khappud hapoh iing dorbar thaw aiñ kan pyni ba ki khein sting ïa kane ka mat bad kumjuh ruh ba kim khein snep ïa ki paidbah ba sah ha khappud. La donkam ban pynbeit kyrkieh noh kumno ban ai jingïada ïa ki paid Khasi kiba sah ha khappud ban lait na ka jingshah thombor khah khah ha ki pulit Assam, ki lehnoh bad runar Nepali bad Karbi,” bynrap u kyrwoh na ka Seng.

Ka KSU ka kwah ruh ïa baroh ki MLA ban ïathir halor ka National Education Policy (NEP) kumjuh ruh ïa ka jingslem ban sdang ïa ka Shillong Medical College bad ka jingkyntiew kyrdan ïa ki baroh ki Polytechnic Insititutes sha ki Engineering College kiba pura. Kumjuh ruh ka jingbymdon ka State University ka la ktah bah ïa ki samla pule ka jylla kiba thrang ban bteng shuh shuh ïa ki jingpule. Ka KSU ka kyntu ruh ïa ka Iingdorbar thawaiñ ban ïatai ruh halor ka mat ban wanrah ïa ka Central Agricultural University hapoh Kyrdemkulai kaba la sahteng naduh u snem 2010.

Ka seng ka la dawa ruh ïa ka Ingdorbar Thawaiñ ban wad lynti noh marmar ban weng ïa ki briew kkiba sah ha Them Iew Mawlong namar kane ka mat ka la sahteng da ki bun bun snem.  “Lada ka sahteng kumne ka mut kine ki briew ki la sngewbaheh shuh kumba la jia ha kine ki khyndiat bnai ha kaba kine ki runar kharmetor ki la rah da ki tiar ïaleh ban shoh pynmynsaw ïa ar ngut ki draibar taksi kiba dei ki Khasi ha Khyndai lad,” la ong u kyrwoh.